ks. Maciej Zachara MIC
Chrzest dzieci według rytuału dorosłych (VI do VIII w.)
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 11, listopad 2020
wydrukuj ten artykułOkres od IV do VIII wieku to epoka, w której wyodrębniają się poszczególne obrządki liturgiczne wschodnie i zachodnie. W naszej prezentacji historii chrztu interesować nas odtąd będzie obrządek rzymski, który do VIII wieku oddziaływał na terenie centralnej i częściowo południowej Italii.
Źródłami do poznania praktyki chrzcielnej rytu rzymskiego w tym czasie są przede wszystkim ówczesne księgi liturgiczne: Sakramentarz gelazjański (VII/VIII w.) i Ordo romanus XI (VIII w.). Sakramentarze były księgami zawierającymi modlitwy celebransa podczas celebracji liturgicznych. Sakramentarz gelazjański, według prawie powszechnie przyjmowanej przez historyków hipotezy, był przeznaczony do użytku rzymskich prezbiterów, zaś ordo to rodzaj liturgicznego dyrektorium, zawierającego szczegółowy opis wykonywanych ceremonii. Uważa się, że rytuał chrzcielny Sakramentarza gelazjańskiego, abstrahując od daty zredagowania samej księgi, odzwierciedla stan rzymskiej liturgii z około połowy wieku VI, zaś Ordo romanus XI jest nieco późniejsze i odzwierciedla chrzcielną liturgię rzymską z wieku VII. Ważnym uzupełnieniem danych z obu ksiąg jest list Jana Diakona do Senariusza z Rawenny (ok. 500 r.), w którym rzymski diakon (być może tożsamy z przyszłym papieżem św. Janem I) odpowiada dostojnikowi z Rawenny na różne kwestie związane z chrztem i podaje sporo szczegółów obrzędowych. (...)
