ks. Jan Miazek
Liturgia chrztu dzieci (1)
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 10, październik 2020
Droga do liturgii chrztu dzieci
Chrzest jest pierwszym z sakramentów chrześcijańskiego wtajemniczenia, łączy się wewnętrznie z bierzmowaniem i Eucharystią. Wymienione trzy sakramenty, udzielane w starożytności jednocześnie, dają pełnię dojrzałości wyznawcom Chrystusa. Przyjmowanie tych sakramentów przez dorosłych wymagało przygotowania, co mało miejsce w Wielkim Poście. Okres katechumenatu był czasem słuchania słowa Bożego, pokuty, modlitwy, sprawowania egzorcyzmów i skrutyniów. Wszystkie praktyki, rozłożone w czasie, obejmowały dorosłych. Wśród dorosłych przyjmujących chrzest były także dzieci w różnym wieku, którym również udzielano sakramentu bierzmowania i Eucharystię.
Wraz z rozwojem chrześcijaństwa ustaje chrzest dorosłych, zaś powszechną praktyką staje się chrzest dzieci, które chrzczono tuż po narodzeniu. Powstaje wtedy obrzęd chrztu dzieci, który obrzędy przeznaczone dla dorosłych stosuje teraz do dzieci. Wiele elementów przygotowania katechumenalnego dorosłych weszło do liturgii chrzcielnej dzieci. Znalazły się w niej egzorcyzmy, znak krzyża na czole i na piersiach, podanie poświęconej soli, obrzęd Effeta. Chrzest poprzedzało wyznanie wiary i Ojcze nasz. W liturgii znalazły się obrzędy wyjaśniające: namaszczenie krzyżmem, wręczenie białej szaty i zapalonej świecy. Dziecko podawane do chrztu traktowano jak małego dorosłego. Rytuał Rzymski z 1614 roku chrzest dzieci przyjmuje jako powszechną regułę. (...)