ks. Grzegorz Iwiński
Sakramenty – ilość i kolejność ich przyjmowania
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 09, wrzesień 2020
wydrukuj ten artykułLiczba sakramentów
Termin „sakrament” miał elastyczne użycie; zarówno w starożytności, jak i we wczesnym średniowieczu stosowany był do ogółu rzeczywistości, które można także nazwać tajemnicami. Paschazy Radbert (żył na przełomie VIII/IX wieku) utrzymywał, że Pismo Święte jest sakramentem, albowiem „pod literą Pisma Duch działa skutecznie”; uważał także, iż wcielenie Chrystusa było „w pewien sposób wielkim sakramentem”. Właściwie tak na Zachodzie czy na Wschodzie świata chrześcijańskiego sakramenty czy też tajemnice były różnorodne i nie troszczono się o stworzenie jednej, określonej ich listy. Tertulian wymienia chrzest i Eucharystię, ale także namaszczenie olejem czy nałożenie ręki. Ambroży wylicza wodę, olej, Eucharystię. Augustyn jako sakramenty wskazuje chrzest i Eucharystię, olej i nałożenie ręki, święcenia kapłańskie, sól chrzcielną i wielkie święta liturgiczne. W pierwszym tysiącleciu Kościoła – w czasie, gdy pojęcie sacramentum było stosowane względnie szeroko dla wszelkiego rodzaju rytów i znaków, które skutecznie wskazywały na Boga i Jego zbawienie – wyliczano kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt „sakramentów”. Dla przykładu Pseudo-Dionizy wymienia: chrzest, Eucharystię, bierzmowanie, święcenia kapłańskie, śluby zakonne, ceremonie pogrzebowe. Z kolei Piotr Damian wymienia: chrzest, bierzmowanie, namaszczenie chorych, namaszczenie biskupa, namaszczenie króla, poświęcenie kościoła, spowiedź, instalację kanonicką, śluby zakonne, błogosławieństwo pustelnika, konsekrację dziewic, małżeństwo. (...)
