ks. Łukasz Szczeblewski
Hymn Chwała na wysokości Bogu
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 12, grudzień 2019
wydrukuj ten artykułChwała na wysokości Bogu (łac. Gloria in excelsis Deo) to starochrześcijański hymn, stosowany do dzisiaj w liturgii mszalnej. Pierwsze słowa utworu nawiązują do śpiewu aniołów oznajmiających pasterzom narodzenie Jezusa Chrystusa: „Chwała na wysokości Bogu, a na ziemi pokój ludziom dobrej woli” (Łk 2,14). Z tego powodu został on nazwany „hymnem anielskim” (łac. hymnus angelicus). Z kolei w tradycji wschodniej określono go mianem „wielkiej doksologii” (gr. doksa – chwała, wielkość, logos – słowo), ponieważ wysławia Boga w Trójcy Świętej Jedynego. Ze względu na czas wykonywania przez niektórych nazywany jest także „hymnem porannym”. Natomiast podobieństwo do hymnu Te Deum laudamus zaowocowało określeniem „hymn bliźniaczy”.
Hymn Gloria in excelsis Deo wywodzi się z liturgii wschodniej i pierwotnie napisany był w języku greckim. Nie jest znany ani dokładny czas jego powstania, ani autor. W liturgii chrześcijańskiej w II i III wieku pojawiły się utwory wzorowane na kantykach biblijnych, których teksty nie były zaczerpnięte z Biblii – tak zwane psalmi idiotici. W tych kompozycjach niekiedy stosowano pierwsze zdanie biblijne, aby podkreślić rangę utworu. „Hymn anielski” jest przykładem takiej praktyki. Warto dodać, iż mimo późniejszego usuwania tego rodzaju kompozycji z liturgii (Synod w Laodycei, ok. 350 r. (...)
