ks. Marcin Stefanik SChr
Księgi liturgiczne (1)
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 06, czerwiec 2019
Kiedy myślimy o księgach używanych w liturgii, bez wątpienia od razu na myśl przychodzi nam Pismo Święte. Zauważmy więc, że w pierwszej kolejności nie wymienia się jakichś opracowań wykorzystywanych podczas celebracji, a naszą uwagę kierujemy na to, co jest najważniejsze – na Biblię – Księgę ksiąg. Tradycja żydowska była wielką inspiracją dla chrześcijaństwa. Tora – dla nas Pięcioksiąg – otaczana była w Izraelu wielkim szacunkiem. Dlatego wiele znaków czci wobec księgi zaczerpnięto właśnie z tej tradycji.
Szczególnymi księgami, które w kolejnych artykułach będziemy starali się zaprezentować, są lekcjonarz i ewangeliarz, mszał, graduał, antyfonarze, rytuały, ceremoniał i inne. Z jednej strony zawierają teksty biblijne, bo przecież jest to podstawa, a z drugiej są nimi inspirowane, jak chociażby księgi używane przy liturgii sakramentów. Współcześnie wiele ksiąg liturgicznych jest dziełami zebranymi. Wcześniej miały one swoje indywidualne odpowiedniki w zależności od pełnionej funkcji.
W pierwszych trzech wiekach, jak podaje Leksykon liturgii (B. Nadolski, Poznań 2006), raczej improwizowano modlitwy, bądź używano tych, które są w Biblii. Później zaczęto tworzyć teksty liturgiczne, które zbierano w księgach zwanych sakramentarzami. Od VII wieku rozpoczyna się czas intensywnego rozwoju ksiąg używanych podczas Mszy Świętej, sakramentów, liturgii godzin czy sakramentaliów. (...)