ks. Janusz Królikowski
Światło rozumu
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 03, marzec 2019
wydrukuj ten artykułŚwiatło, które promieniuje z Ojca,
Źródło dobroci,
Święty Duchu Boży,
Synowie Kościoła błogosławią Cię wraz z aniołami.
Gdy budzi się światło poranka,
Wylej na nasze dusze
Światło rozumu.
Liturgia ormiańska, Hymn światła z matutinum
W powracających co jakiś czas epokach nastawionych antyintelektualnie, a taka jest, niestety, nasza epoka, nie łatwo mówić dobrze o rozumie i wskazywać na jego pierwszeństwo egzystencjalne, nie popadając oczywiście w błąd racjonalizmu. Obserwując tak zwaną debatę publiczną, z łatwością zauważamy, że jest to na ogół debata emocji, które – właśnie z tego powodu, że są emocjami – łatwo zwracają się przeciw drugiemu. Emocje są fundamentalnie irracjonalne. Nic nie pomoże odwoływanie się na przykład do szacunku dla drugiego, jeśli nie będzie w nim odwołania się do zasadniczych zasad rozumu. Można powiedzieć odwrotnie, że dzisiaj tak bardzo brakuje szacunku, gdyż brakuje kierowania się rozumem. Wszystkim rządzą emocje, które są irracjonalne, tym samym łatwo poddając się naciskowi tego, co negatywne. Jeśli będzie brakować rozumu, to na nic zdadzą się wszelkie normy i oparte na nich procedury usiłujące ukierunkować ludzkie zachowania. Norma ma sens, jeśli jest wyrazem rozumu i jeśli do rozumu się zwraca.
Prymat rozumu
W naszej antyintelektualnej epoce podkreślanie znaczenia rozumu staje się czymś wręcz wstydliwym, a niejednokrotnie może nawet poniżającym tego, kto przystępuje do obrony rozumu. (...)
