ks. Maciej Zachara MIC
Oktawy świąt liturgicznych
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 12, grudzień 2018
wydrukuj ten artykułCz. 1: Oktawa w ogólności
Artykuł niniejszy składa się z dwóch części. Najpierw zostanie omówiona oktawa liturgicznych świąt w ogólności, zwłaszcza co do jej genezy i historii. Przedmiotem drugiej części będzie natomiast oktawa uroczystości Narodzenia Pańskiego.
Oktawy świąt w judaizmie
Zwyczaj rozciągania obchodów niektórych wielkich świąt na cały tydzień był znany już w judaizmie. Księga Kapłańska poleca, aby przez tydzień obchodzić Paschę i święto Przaśników (Kpł 23,5-8) oraz jesienne święto Namiotów (Kpł 23,33-36). W obydwu przypadkach ostatnie dni świąt były obchodzone szczególnie uroczyście, jako dni uroczystych zgromadzeń (Kpł 23,8.36; por. J 7,37). Z kolei Pierwsza Księga Machabejska poświadcza, że Juda Machabeusz wraz z braćmi i zgromadzeniem Izraelitów przez osiem dni świętowali ponowne poświęcenie świątyni sprofanowanej przez pogan (1 Mch 4,59), co dało początek świętu Chanukka obchodzonemu w zimie (por. J 10,22). Czy praktyka tych „oktaw” mogła wpłynąć na powstanie i rozwój oktaw w liturgii chrześcijańskiej? Raczej nie było to bezpośrednim zapożyczeniem z judaizmu, gdyż najstarsza ze wszystkich oktawa Wielkanocy jest poświadczona dopiero w IV stuleciu (choć nie jest wykluczone, że istniała już wcześniej), czyli wówczas gdy Kościół i Synagoga pozostawały wobec siebie w relacji wrogiego rozdziału. (...)
