Tomasz Serwatka
Naród i państwo w nauczaniu kard. Prymasa Augusta Hlonda
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 10, październik 2018
wydrukuj ten artykułTroska o naród i państwo polskie stanowiła dominantę nauczania Prymasa A. Hlonda podczas całego okresu jego posługi (1926-1948). Wydaje się, że naród i państwo składały się w wizji Kardynała w jedno pojęcie: Ojczyzna.
Czym jest naród?
Wedle nauczania Augusta Hlonda to naród konstytuuje państwo, a nie odwrotnie. Słusznie ujmuje to badacz problemu Eugeniusz Jarra: „[…] naród zostaje tu ujęty jako zbiorowy byt żywy, dający życie państwu”. Notabene, podobnie tę kwestię postrzegał św. Jan Paweł II w swej pracy pod tytułem Pamięć i tożsamość: „Termin naród oznacza tę społeczność, która znajduje swoją ojczyznę w określonym miejscu świata i która wyróżnia się wśród innych własną kulturą. Katolicka nauka społeczna uważa zarówno rodzinę, jak i naród za społeczności naturalne, a więc nie owoc zwyczajnej umowy. Niczym innym zatem nie można ich zastąpić w dziejach ludzkości. Nie można na przykład zastąpić narodu państwem, chociaż naród z natury pragnie zaistnieć jako państwo, czego dowodzą dzieje poszczególnych narodów europejskich i polska historia”.
Prymas August Hlond był głębokim polskim patriotą. Praktycznie wszystkie jego wypowiedzi w przeciągu całego życia świadczą, iż wierzył on niezłomnie w żywotne siły narodu polskiego, który uważał za naród młody, prężny i silny wiarą. (...)
