ks. Jan Miazek
Świętowanie Narodzenia Pańskiego w liturgii
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 12, grudzień 2017
wydrukuj ten artykułLiturgia Narodzenia Pańskiego aż do powstania ksiąg liturgicznych pozostaje dla nas nieznana. Więcej wiemy o treści święta, bo zachowały się pisma i kazania ojców Kościoła. Św. Augustyn widział w tym święcie zwykłe wspomnienie narodzenia Pana, nie dostrzegał jego związku z misterium zbawienia. Św. Leon Wielki kilkadziesiąt lat później w swych Mowach o Narodzeniu Pańskim uczył, że Boże Narodzenie jest powiązane w Paschą, stanowi niejako jej początek, jest zaczątkiem zbawienia.
Najstarsze teksty liturgiczne uroczystości znajdujemy w Sakramentarzu z Werony, najstarszym z sakramentarzy rzymskich. Jest to dziewięć formularzy mszalnych, z których jeden lub dwa są przeznaczone na Wigilię, a pozostałe na samo święto. W tekstach rozpoznajemy nauczanie Leona Wielkiego, domyślamy się zatem jego autorstwa. Sakramentarz Gregoriański zawiera trzy formularze Mszy bożonarodzeniowych i są one wyznaczone na trzy stacje papieskie w bazylikach: Matki Bożej Większej o północy, św. Anastazji o świcie i św. Piotra w dzień. Sakramentarz Gelazjański zachowuje trzy Msze, ale nie są one już wyznaczone na trzy różne stacje.
Według rzymskiej tradycji sięgającej VI wieku każdy kapłan może w Boże Narodzenie sprawować trzy Msze. Mistycy średniowieczni widzieli w tym nawiązanie do potrójnego narodzenia Chrystusa. Pierwsze narodzenie przywołuje zrodzenie z Ojca Syna Jednorodzonego przed wszystkimi wiekami. Drugie oznacza zrodzenie Jezusa w Betlejem przez Maryję Dziewicę. (...)
