Adam Matyszewski
Święto Ofiarowania Pańskiego – historia, liturgia, teologia
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 02, luty 2017
2 lutego obchodzimy święto Ofiarowania Pańskiego, popularnie zwane w Polsce jako „Matki Bożej Gromnicznej”. W tradycyjnej pobożności ludowej jest to dzień zakończenia okresu Bożego Narodzenia (tak było do ostatniej reformy kalendarza), dlatego w niektórych kościołach w Polsce do Ofiarowania Pańskiego włącznie śpiewa się kolędy, mimo że dziś liturgicznie tempus Nativitatis Domini kończy niedziela Chrztu Pańskiego. Przyjrzyjmy się różnym określeniom święta funkcjonującym w historii, przed- i posoborowym obrzędom liturgicznym, treściom teologicznym oraz ich wymowie i znaczeniu dla wiernych.
NAZWY
Znana nam i obecnie obowiązująca nazwa „Ofiarowanie Pańskie” pochodzi od łacińskiego In Praesentatio Domini. Pojawiła się po raz pierwszy w Mszale rzymskim z 1970 roku, nadając celebracji jednoznacznie charakter święta Pańskiego. Sięgając do dawnych źródeł liturgii – Sakramentarza Gelazjańskiego z V wieku – w nazwie określającej święto uwypuklony został jego wybitnie maryjny charakter: In Purificatione Beate Mariae Virginis lub Purificatio Sanctae Mariae. Podobnie mszał potrydencki św. Piusa V i jego kolejne wydania aż do reformy Soboru Watykańskiego II wspominają o: In Festo Purificationis B.M.V. Kościoły wschodnie obdarzyły ten dzień greckimi nazwami: Hypapante (Spotkanie) i Heorte tou Katharismou (Święto oczyszczenia), akcentując znaczenie spotkania Symeona z Chrystusem Zbawicielem, Arcykapłanem, Pośrednikiem i oczyszczenie Najświętszej Maryi Panny w dniu przedstawienia Jezusa w świątyni, zaś Sakramentarz Gelazjański z VIII wieku uwidacznia rolę Symeona – Natale sancti Simeonis. (...)