ks. Jarosław Staszewski SChr
Mare Polonorum
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 04, kwiecień 2016
wydrukuj ten artykułJezioro Gopło na Kujawach zacięcie walczy z Wigrami o dziesiątą lokatę wśród największych jezior w Polsce. Misa o długości 25 kilometrów, szerokości od 200 do 2000 metrów i maksymalnej głębokości 16 metrów, ma powierzchnię ponad 21 kilometrów kwadratowych, a od średniowiecza zmniejszyła się co najmniej trzykrotnie. Nic więc dziwnego, że Jan Długosz nazywał je Mare Polonorum – Morzem Polaków.
Urozmaicona linia brzegowa jeziora, liczne wyspy i zatoki tworzyły doskonałe warunki obronne, a żyzne ziemie wokół sprawiły, że na terenach nadgoplańskich bardzo wcześnie zanotowano ślady aktywności człowieka. Najstarsze osady pochodzą z neolitu (3900-1800 przed Chrystusem). Kolejne, należące do kultury łużyckiej, odkryto między innymi na dwóch wyspach: Ostrowie Rzepowskim i Zamkowej, które dzisiaj tworzą Półwysep Rzepowski. Właśnie w tym miejscu rozpoczęły się długie i burzliwe dzieje Kruszwicy, jednego z najstarszych polskich miast. Kres istnieniu tego starożytnego osadnictwa położył najazd Scytów w IV wieku przed Chrystusem. W czasach Cesarstwa Rzymskiego Kruszwica rozkwitła na nowo. Biegł tędy szlak bursztynowy oraz trakt handlowy z Wielkopolski na Ruś. Szlakiem wodnym można było spławiać towary przez Wartę do Odry i w przeciwnym kierunku – Notecią i Brdą ku Wiśle. Prace archeologiczne pod Rynkiem w Kruszwicy ukazały ślady osadnictwa datowane na czas od VI wieku po Chrystusie. (...)
