Leszek Wątróbski
Polska szkoła w Gródku Podolskim
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 02, luty 2016
wydrukuj ten artykułGródek Podolski to niewielkie miasteczko w województwie chmielnickim, położone 50 km od jego stolicy. Dawniej Gródek był miastem znaczącym i znajdował się w województwie podolskim, które powstało w roku 1434 – ze stolicą w Kamieńcu Podolskim. Przez prawie 300 lat miasto należało do największych polskich magnatów i obszarników: Nowodwórskich, Świerczaków, Herbutamów, Potockich, Prżeremskich, Czerninskich, Mniszków, Gejsmanów i innych.
Jak podaje Irena Pierszchajło: najstarszą budowlą Gródka jest klasztor katolicki zbudowany w latach 1428‑1449, przy którym uczono języka polskiego. Wszyscy wierzący musieli umieć czytać po polsku, chociaż nabożeństwa odprawiano tam po łacinie.
Dzisiejszy kościół pod wezwaniem św. Stanisława zbudowano w roku 1613. W jego sali katechetycznej uczono czytać, pisać i śpiewać po polsku. Była to pierwsza polska szkoła w tym terenie.
Ponad sto lat później, w roku 1774 hrabia Zamojski sprowadził do Gródka Siostry Miłosierdzia, które otworzyły tam pierwszy szpital. Głównym zajęciem sióstr była opieka nad chorymi. Siostry uczyły także języka polskiego, pielęgnowały polską kulturę, wychowywały dziewczyny ze szlacheckich rodzin i wreszcie przekazywały prawdy wiary.
Pierwszym świeckim nauczycielem języka polskiego i łaciny w Gródku był niejaki Andrzej Łysakowski. (...)
