ks. Łukasz Szczeblewski
Rys historyczny
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 01, styczeń 2015
wydrukuj ten artykułDzisiaj trudno sobie wyobrazić sprawowanie jakichkolwiek czynności liturgicznych bez odpowiednich tekstów i formularzy. Jednym z niezbędnych elementów każdej celebracji są odpowiednie księgi. W tym roku w naszym liturgicznym ABC chcemy przyjrzeć się poszczególnym księgom, wykorzystywanym przy sprawowaniu świętych obrzędów.
Najogólniej księgami liturgicznymi określamy dzisiaj specjalnie przygotowane i wydane przez Kościół księgi, których używamy podczas czynności liturgicznych. Wzorcowe ich wydanie przez Stolicę Apostolską nazywa się wydaniem typicznym (editio typica).
Księgi liturgiczne mają bogatą historię, w której można wyróżnić kilka etapów. W pierwszych trzech wiekach nie używano ksiąg, ponieważ modlitwy były improwizowane przez celebransa. Warto pamiętać, że podstawowym źródłem inspiracji dla nowo powstających tekstów była księga Pisma Świętego, którą można określić mianem „praksięgi” liturgicznej.
Od IV wieku zaczęto spisywać niektóre modlitwy na pojedynczych kartach tak zwanych libelli. Od VII wieku dla potrzeb liturgii mszalnej i innych celebracji zaczęto łączyć istniejące karty w większe grupy. W ten sposób powstały księgi nazywane sakramentarzami. Do najbardziej znanych należą Sakramentarz gregoriański z końca VI wieku oraz Sakramentarz gelazjański z VIII wieku. (...)
