ks. Łukasz Szczeblewski
Melodie hymnów brewiarzowych
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 09, wrzesień 2014
wydrukuj ten artykułCodzienna modlitwa Kościoła, nazywana liturgią godzin, wykorzystuje dwa rodzaje tekstów. Pierwszą grupę tworzą teksty zaczerpnięte z Biblii (psalmy, kantyki, czytania), drugą stanowi twórczość religijna, do której zaliczamy między innymi hymny. Należą one do najstarszych utworów poetyckich w liturgii brewiarzowej. Ich bogata historia sięga późnej starożytności chrześcijańskiej.
DEFINICJA, GENEZA, PIERWSI TWÓRCY
Pierwotnie greckim terminem hymnos określano pieśń pochwalną ku czci bogów, bohaterów, sławiącą także ważne wydarzenia i wartości. Podobne rozumienie hymnu przedstawia literatura chrześcijańska. Św. Augustyn definiował go jako cantus cum laude Dei (pieśń śpiewaną na chwałę Bożą). W wąskim tego słowa znaczeniu hymn jest zwrotkową pieśnią brewiarzową z tekstem nie pochodzącym bezpośrednio z Biblii, ale z poetyckiej twórczości Kościoła. Wszystkie przytoczone definicje wskazują wyraźnie, iż hymn jest formą z natury przeznaczoną do śpiewu.
Początków hymnów upatruje się na Wschodzie, gdzie heretycy poprzez różnego rodzaju pieśni szerzyli błędne nauki. Podobne utwory, broniące prawd wiary katolickiej, powstawały w środowisku chrześcijańskim. Za ojca hymnografii na Wschodzie uznaje się św. Efrema Syryjczyka (ok. 306-373 r.). Charakterystycznym elementem jego hymnów był refren, który mogli wykonywać wszyscy wierni. (...)
