Adam Matyszewski
Invitatorium – pierwsze westchnienie modlącego się Kościoła ku Bogu
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 04, kwiecień 2013
wydrukuj ten artykułSłowo invitatorium pochodzi od łacińskiego invitatio – zaproszenie, wezwanie. Bóg wzywa swoich wiernych do modlitwy u progu każdego nowego dnia, modlitwy znanej z liturgii godzin właśnie jako „wezwanie”, która poprzedza jutrznię lub godzinę czytań.
Historycznie rzecz biorąc, invitatorium, podobnie jak zawołanie Deus in adiutorium („Boże, wejrzyj”) zawdzięczamy papieżowi Grzegorzowi Wielkiemu (+604), który w oparciu o rzymski schemat oficjum opracowanego prawdopodobnie za czasów Damazego (336-384) uporządkował obowiązujące przez długie lata officium divinum. W średniowieczu słyszymy o „wezwaniu” poprzedzającym modlitwę zwaną matutinum, a wcześniej nokturnami (officium nocturnale), ponieważ odprawiano je nocą.
Na pierwsze invitatorium w Kościele zachodnim, „będące żywym hasłem zachęcającym do złożenia ofiary na chwałę Stwórcy” (J. Wierusz-Kowalski), natrafiamy w Regule św. Benedykta, skąd szybko rozprzestrzeniło się ono po całym katolickim świecie. Pojawienie się „zachęty” (jak niekiedy nazywa się tę pierwszą modlitwę dnia) w liturgii monastycznej wiązało się z pragnieniem wzbogacenia oficjum, uczynienia go piękniejszym, bardziej zróżnicowanym. Wezwanie podkreśla, również współcześnie, główne momenty roku liturgicznego.
Invitatorium, o ile nie jest odmawiane prywatnie, rozpoczyna przewodniczący zgromadzenia liturgicznego słowami: „Panie, otwórz wargi moje”, na co wszyscy odpowiadają: „A usta moje będą głosić Twoją chwałę” (zdanie w całości wyjęte z Ps 50). (...)
