Adam Matyszewski
Procesja eucharystyczna – historia, teologia, praktyka
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 09, wrzesień 2012
wydrukuj ten artykułProcesja w znaczeniu sakralnym – to pochód z udziałem duchowieństwa i wiernych. Pierwotne procesje pogańskie nie miały charakteru kultycznego, tylko świąteczny, dopiero chrześcijanie nadali jej znaczenie modlitewne i liturgiczne. Pierwsze, dobrze potwierdzone świadectwo odprawiania procesji przekazuje Egeria, która w latach 381-384 odbyła pielgrzymkę do Ziemi Świętej i Jerozolimy, gdzie była świadkiem wielu uroczystych pochodów chrześcijańskich. Pątniczka opisuje między innymi procesję towarzyszącą obchodom Niedzieli Palmowej. Popularność procesji na Wschodzie (IV wiek) wypływała głównie z rywalizacji pomiędzy prawowiernymi chrześcijanami i heretykami. Rozkwit procesji przypadł na wiek IX i X. Odbywały się one z różnych powodów: klęsk żywiołowych, odniesionego zwycięstwa, pogrzebu cesarza, przeniesienia relikwii. Bizantyjskie księgi liturgiczne znały kilkadziesiąt procesji organizowanych w roku kościelnym.
Bezpośrednią poprzedniczką procesji eucharystycznej w Boże Ciało był zwyczaj znany z XI-wiecznej Anglii, gdzie podczas procesji niesiono Najświętszy Sakrament na noszach lub w relikwiarzu. Oprócz Sanctissimum niesiono Ewangeliarz, krzyż oraz sztandary.
Jeśli idącemu zgromadzeniu wiernych towarzyszy Najświętszy Sakrament, mówimy wówczas, że mamy do czynienia z procesją eucharystyczną. Po raz pierwszy taka procesja odbyła się w Boże Ciało w Kolonii. Od XIV wieku organizowano eucharystyczne procesje dziękczynne, na przykład po zwycięstwie, ocaleniu; błagalne, przebłagalne (w związku z niebezpieczeństwem choroby, zarazy, powodzi, burz). (...)
