Leszek Wątróbski
Jubileusz Związku Polaków na Łotwie (1922–2012)
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 10, październik 2012
Związek Polaków na Łotwie został założony przed II wojną światową, w roku 1922. Po osiemnastu latach działalności władze radzieckie, w listopadzie roku 1940, podjęły decyzję o jego likwidacji jako jednej z ostatnich polskich organizacji na Łotwie.
Związek reaktywowano dopiero w niepodległej Łotwie, w listopadzie 1989 roku. W czasach sowieckich polityka państwa była kierowana na zagładę byłego dorobku kulturalnego. Zamknięto wówczas wszystkie polskie szkoły, stopniowo niszczono pałacyki, folwarki, ogrody, cmetarze i inne pomniki kultury polskiej na Łotwie.
W latach siedemdziesiątych XX wieku na Łotwie działał Klub Kultury Polskiej „Polonez”. Jego założycielką (1978) była Wanda Puķe. „Polonez” istniał w Domu Kultury Budowniczych w Rydze. Z niego w roku 1988 powstało Towarzystwo Kultury Polskiej. Podobne Towarzystwa zaczęły też powstawać w innych miastach: Daugawpiłsie (dawnym Dyneburgu), Rezekne (dawnej Rzeżycy), Iłukście i Jełgawie. Wszystkie one połączyły się następnie w Związek Polaków na Łotwie. Obecnie Stowarzyszenie Związek Polaków na Łotwie jest „społeczno-kulturalnym dobrowolnym związkiem osób, utworzonym dla dobra publicznego i realizacji celów określonych Statutem, nie skierowanym na osiągnięcie dochodu i działającym zgodnie z przepisami prawa Republiki Łotewskiej. (...)