kl. Krzysztof Porosło
Insygnia biskupie
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 09, wrzesień 2011
Przez ostatnich kilka miesięcy omawialiśmy poszczególne szaty liturgiczne, rozpoczynając od alby, a kończąc na ornacie. Przyszedł teraz czas, aby pochylić się nad szczególnym rodzajem szat liturgicznych, jakimi są insygnia biskupie. W tym miesiącu zajmiemy się mitrą, pastorałem i pektorałem, zaś w październiku paliuszem.
Mitra (gr. kidaris – przepaska na czoło, diadem, tiara) jest nakryciem głowy w czasie liturgii przeznaczonym dla biskupa i opata. Na zasadzie przywilejów może ją zakładać np. prałat. Niezwykle trudno dzisiaj odtworzyć historię mitry. A to z tego powodu, że pierwsze wzmianki o mitrze pochodzą dopiero z XI wieku, z czasów pontyfikatu Leona IX. Przyjmuje się jednak, że pewnego rodzaju prototypem mitry były nakrycia głowy kapłanów pogańskich oraz turban zakładany przez kapłanów Starego Testamentu. Możliwe również, że mitra ma swój początek w codziennym nakryciu głowy zwanym camelaucium.
Mitra składa się z dwóch połączonych ze siebie „trójkątów”, ostro zakończonych, w których symbolika widziała Stary i Nowy Testament połączony w taki sposób, że stanowi integralną całość Bożego Słowa. Biskup podczas Eucharystii mitrę zakłada w czasie procesji wejścia, obrzędów błogosławieństwa i rozesłania oraz w czasie procesji wyjścia. Może również włożyć mitrę w czasie liturgii słowa (z wyjątkiem Ewangelii). (...)