Adam Matyszewski
Witaj, Gwiazdo morza - hymn ku czci Matki Bożej
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 09, wrzesień 2011
Hymn znany jako Ave maris stella pochodzi prawdopodobnie z IX, a może nawet z VIII wieku. Utwór odnaleziono w benedyktyńskim opactwie Sankt Gallen (Szwajcaria), w zbiorze zwanym Codex Sangallensis, pochodzącym z IX wieku. Pośród przypuszczalnych autorów kompozycji wymienia się: Pawła Diakona (+787), Wenancjusza Fortunata (+609), Bernarda z Clairvaux (+1153) i króla Roberta (+1031), choć wielu hymnologów do dziś nie opowiedziało się za żadnym z nich. Dostępne opracowania podają dość skąpe informacje o hymnie, na szczęście jego modlitewny i wzniosły charakter wynagradza te braki.
Św. Hieronim, a za nim teologowie katoliccy do XVI wieku uważali, że tytuł Maryi, którym została określona jako maris stella, jest tłumaczeniem hebrajskiego imienia Maria; inni interpretatorzy hebrajskie imię Matki Bożej przekładali na stilla maris – kropla morza, w znaczeniu kropli goryczy, co ma być metaforą życia Najświętszej Maryi Panny przepełnionego cierpieniem.
Łacińską wersję utworu, po dodaniu do niego w XII wieku melodii, przez stulecia śpiewano w drugich nieszporach uroczystości i świąt ku czci Matki Bożej; zwyczaj ten kultywuje się do dziś, choć nie we wszystkie wspomnienia związane z Najświętszą Maryją Panną. (...)