kl. Krzysztof Porosło
Rekolekcje liturgiczne „Mysterium fascinans” - przestrzeń życia liturgią
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 07-08, lipiec-sierpień 2011
wydrukuj ten artykułJean Corbon w swojej niezwykłej książce pod tytułem Liturgia – źródło wody życia napisał, że „liturgii się nie wymyśla – rodzimy się w niej i nią żyjemy”. A żyć liturgią, to znaczy nadać jej absolutnie centralne znaczenie w osobistym życiu, swoją codzienność przeżywać w rytmie liturgicznej celebracji. To moje życie, przeniknięte Bożą obecnością podczas celebracji, ma stać się liturgią, czyli przestrzenią służby Bogu i człowiekowi.
Celebracja liturgii najważniejsza w rekolekcjach
I właśnie w tym duchu pomyślane zostały rekolekcje liturgiczne Mysterium fascinans (MF), których IV edycja odbędzie się w dniach 12-14 sierpnia 2011 roku. Te trzy dni mają ukazać absolutną wyjątkowość i ważność liturgii w życiu chrześcijańskim; ma ona wtedy faktycznie stanowić szczyt i źródło życia (KL 10). Potrzebujemy takich miejsc, stąd właśnie zrodził się pomysł stworzenia enklawy, przestrzeni, w której konferencje o liturgii nie będą oddzielane od celebracji; przestrzeni, w której Bóg będzie absolutnie na pierwszym miejscu, a tym samym liturgia, w której mamy bezpośrednią możliwość zbawczego spotkania z Trójcą Świętą.
Celebracja i refleksja naukowa – dwa wymiary rekolekcji
Rekolekcje w swojej formie są połączeniem naukowej sesji liturgicznej z dużą „dawką” celebracji. Naukowa refleksja (teologia) nad liturgią prowadzi nas do kaplicy, w której zachwycamy się pięknem Bożej chwały, objawiającej się w liturgii (H. U. von Balthasar), a ta znowu rodzi w nas pytania, na które próbujemy odpowiadać w sali konferencyjnej. Rekolekcje nie otwierają się tylko na swego rodzaju ekspertów od liturgii, ale gromadzą ludzi w różnym wieku i różnych stanów. Przebywają oni razem, rozmawiają ze sobą, poznają siebie i swoje stanowiska, spotykają się w kuluarach przed kolejnymi debatami. Przez trzy ostatnie lata rekolekcje gromadziły osoby w różnym wieku (od 16 do ponad 70 lat), różnego stanu (osoby świeckie, zakonne, kleryków, księży), z różnym stopniem wtajemniczenia w dziedzinę liturgii (pasjonatów, studentów, wykładowców). Każdemu pozwalały na odnalezienie swojego miejsca. Tego nie da zwykłe sympozjum naukowe, tego nie dadzą również warsztaty specjalistyczne – dlatego właśnie proponujemy formę rekolekcyjną.
Formacja liturgiczna przez celebrację liturgii – cel rekolekcji
Kiedy przed czterema laty rodziła się idea rekolekcji MF, nikt się nie spodziewał takiego rozwoju tej inicjatywy, zainteresowania nią i formy, jaką dzisiaj przybrała. Początkowo miały to być rekolekcje dla animatorów liturgicznych Ruchu Światło-Życie, które posłużyłyby ich formacji, rozkochały w misterium liturgii i pomogłyby w zdobywaniu wiedzy o niej. Dzisiaj adresatami jest znacznie szersza grupa osób, ale cele zasadniczo pozostają takie same. Najważniejszym z nich jest formacja liturgiczna przez celebrację liturgii.
W adhortacji apostolskiej Sacramentum Caritatis Benedykt XVI napisał, że „najlepszą katechezą o Eucharystii jest sama Eucharystia dobrze celebrowana” (SC 64). Dlatego nie może być dysonansu między naszymi katechezami i formacją liturgiczną a konkretną praktyką, celebrowaniem liturgii. Stąd w czasie rekolekcji MF podkreślamy konieczność głębokiej teologicznej formacji (są zapraszani eksperci z Polski i z zagranicy), ale wniosek końcowy brzmi: prymat samej celebracji w formacji liturgicznej! Charakter rekolekcji, jakim jest łączenie wykładów o liturgii z pięknym jej celebrowaniem, zdaje się być tym, czego wielu ludzi dzisiaj potrzebuje. Również organizatorzy MF ciągle szukają najwłaściwszej formy dla rekolekcji. Z każdym rokiem zmniejszamy ilość referatów na rzecz celebracji liturgicznych, tym samym akcentując prymat samej celebracji. Nie tyle o liturgii mówić, co ją celebrować!
Tematy rekolekcji
Rekolekcje każdego roku trwają trzy dni (piątek – niedziela), które są wypełnione celebracją liturgii (Eucharystia, Liturgia Godzin, nabożeństwa), wykładami, panelami dyskusyjnymi, warsztatami oraz czasem na rozmowy i spotkanie się z drugim człowiekiem. Każda edycja rekolekcji ma również swój temat, pewną myśl przewodnią, która jest rozwijana w poszczególnych referatach. I tak odpowiednio pierwsze dwie edycje podejmowały refleksję historyczną („Liturgia na przestrzeni wieków”, 5-7 września 2008, Skomielna Czarna) i teologiczną („Teologia żyjąca w liturgii”, 4-6 września 2009, Bystra) nad liturgią rzymską. W czasie trzeciej edycji pytaliśmy w kontekście Konstytucji o liturgii o „naszą” liturgię, którą dzisiaj celebrujemy („Źródło i szczyt. Konstytucja o liturgii Sacrosanctum Concilium dzisiaj”, 3-5 września 2010, Zembrzyce).
Zwyczajna i nadzwyczajna forma rytu – obecne na rekolekcjach
Bardzo ważnym elementem rekolekcji MF jest również realizacja papieskiego motu proprio Summorum Pontificum. Nie chcemy pytać o to, która forma rytu jest lepsza, ale pytamy o płaszczyznę spotkania się obu tych form. Taka płaszczyzna staje się dobrym miejscem dla właściwego dialogu, a nawet więcej, dla współistnienia obu form rytu, czego od nas oczekuje papież Benedykt XVI. To jest kolejny nieformalny cel i zadanie rekolekcji MF: jak najlepsze i jak najgłębsze realizowanie motu proprio Summorum Pontificum, co ma prowadzić do jeszcze większego umiłowania liturgii przez wiernych Kościoła. Dlatego w czasie rekolekcji MF liturgia jest celebrowana w obu formach rytu: zwyczajnej i nadzwyczajnej.
Tegoroczna edycja – zapraszamy!
Na koniec nie pozostaje mi nic innego, jak zachęcić do uczestnictwa w tegorocznej edycji rekolekcji MF. Myślą przewodnią tegorocznej edycji jest hasło: „«A świątyni w nim nie dojrzałem…» (Ap 21,22). Liturgia i rzeczy ostateczne”. Rekolekcje odbędą się w dniach 12-14 sierpnia 2011 roku w Zembrzycach (około 60 km od Krakowa). Gośćmi specjalnymi rekolekcji będą: ks. prof. Cesare Giraudo SI, wykładowca teologii liturgii Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie, oraz ks. dr Jose Antonio Goñi z Pampeluny. Podejmujemy ten temat związku liturgii i rzeczy ostatecznych, ponieważ wydaje się on być kluczowym dla rozumienia liturgii, a jednocześnie bardzo trudnym do odkrycia w codziennym doświadczeniu wiernych. Szczegółowe informacje można znaleźć na stronie www.mysteriumfascinans.pl
W imieniu organizatorów, Naukowego Koła Liturgicznego Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej i Fundacji Dominikańskiego Ośrodka Liturgicznego w Krakowie, serdecznie wszystkich zapraszam.
