ks. Marian Cynka
Vasa sacra. Naczynia eucharystyczne oraz paramentyka kielichowa i ołtarzowa
Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 06, czerwiec 2010
„Właściwe sprawowanie Eucharystii domaga się odpowiedniej oprawy liturgicznej, a także godnych dla celebracji tej Największej Tajemnicy wiary naczyń, paramentów, przedmiotów, które zawsze odznaczały się artyzmem i estetyką tak konieczną dla właściwego szacunku i czcili” – napisał ks. Zbigniew Starczewski COr, prokurator Federacji Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri w Polsce, w dedykacji do dzieła ks. Henryka Brzozowskiego COr. Autor dzieła pt. Vasa Sacra stworzył swoisty katalog „świętych naczyń”, znajdujących się w skarbcach i zakrystiach kościołów św. Filipa Neri w Polsce. To wyjątkowe opracowanie poprzez prezentację kielichów, monstrancji, cyboriów, kustodii oraz tabernakulów ukazuje charakterystyczną dla duchowości filipińskiej cześć do Chrystusa Eucharystycznego.
A przecież każdy kościół, nawet najmniejszej i najuboższej parafii, posiada swoje vasa sacra, będące niejednokrotnie dziełami sztuki złotniczej, budzące podziw, a nade wszystko wiarę w Wielką Tajemnicę Wiary, przeżywaną i sprawowaną w liturgii świętej. Ich sacrum poszerza sacrum świątyni.
Wśród naczyń koniecznych do sprawowania obrzędów liturgicznych wyjątkowe miejsce zajmują naczynia typu vasa sacra z uwagi na bezpośredni kontakt z Najświętszymi Postaciami. Należą do nich: kielichy, monstrancje, cyboria, kustodie oraz objęte ogólną nazwą naczynia eucharystyczne, takie jak pateny komunijne i naczynia do zanoszenia wiatyku chorym. Są to najczęściej dzieła wysokiej klasy artystycznej, jak również sprzęty skromne, oszczędne w materiale i ornamentyce z wagi na niedostatki finansowe parafii.
„Skarbce kościelne przechowują złotnictwo dawne i współczesne – napisał Autor Vasa Sacra – łącząc przeszłość z teraźniejszością. (...)